لیو فریس؛ مردی که نقش کلیدی در ابداع زمان مالکیت ۲۴ ثانیه بسکتبال داشت
3 آگست ۱۹۴۹ – نمایندگان NBL و BAA با ادغام دو لیگ و تشکیل لیگ NBA موافقت کردند. لیو فریس، نماینده NBL دستان خود را دور ماوریس پودولف، نخستین رئیس لیگ NBA قرار داده است.
اولین مسابقه NBA که زمان مالکیت ۲۴ ثانیه در آن لحاظ شد، ۶۱ سال پیش در چنین روزی انجام شد، اما مردی که نقش به سزایی در ابداع فرمول کنونی زمان ماالکیت داشت و به تاسیس لیگ NBA در سال ۱۹۴۹ کمک کرد، مدت طولانی است که فراموش شده است.
احتمال اینکه شما نام لیو فریس را شنیده باشید چندان بالا نیست که البته این موضوع قابل درک است. او در سال ۱۹۵۵ و زمانی که تنها ۳۸ سال داشت، از NBA خارج شد تا وارد کار املاک شود و هیچگاه به دنیای ورزش بازنگشت. این داستان مربوط به ۶۰ سال پیش است، گرچه زمان باعث فرسایش و پیری می شود اما در مورد آقای فریس، باعث پاک شدن خاطرات شده است.
بسته به اینکه شما کدام داستان در مورد زمان مالکیت یا تاریخچه ان بی ای را خوانده یا شنیده باشید، احتمال اینکه نام فریس را در آن داستان شنیده باشید بسیار کم است. آقای فریس حتی یک صفحه‌ی ویکیپدیا ندارد که به نوعی مقیاسی برای سنجش اهمیت تاریخی افراد و رویدادهاست. اما جایگاه او در تاریخ بسکتبال غیرقابل انکار است.
کریستین فیگوروا، ۳۰ سال پیش و زمانی که تنها ۶ سال سن داشت و در تلویزیون بسکتبال تماشا می کرد، نمی دانست فریس کیست، اما به زودی “دایی لئو” را شناخت. فیگوروا گفت: “یه روز مشغول تماشای یه مسابقه بسکتبال بودم که مادرم وایساد و گفت:’اون زمان مالکیت ۲۴ ثانیه رو می بینی؟ یکی از بنیان گذاران اون دایی لئوی من بود.’” فیگوروا ادامه داد: “فکر کردم که این خیلی باحاله. رفتم به مدرسه و این موضوع رو به همه دوستام گفتم اما کسی حرفمو باور نکرد.”
لیو فریس
جوان اسپانیو فیگوروا، مادر کریستین، خواهرزاده فریس بود و اغلب در مورد دایی اش با کریستین صحبت می کرد و به او می بالید.
جوان فیگوروا در مورد فریس گفت: “او خیلی باهوش بود. همیشه با ما بازی ریاضی می کرد و از ما می خواست مسائل ریاضی رو حل کنیم. همیشه از ما امتحان می گرفت اما امتحاناش سرگرم کننده بود. ما همیشه به او و کاراش نگاه می کردیم و او رو الگو قرار می دادیم. او خیلی خلاق بود و همیشه از زمان خودش جلوتر بود.”
فریس در سال ۱۹۵۶ به همراه Ben Kerner و B.W. Grafton یک تیم بسکتبال لیگ NBL در شهر بوفالو تاسیس کرد. این تیم سپس به مولین ایالت ایلینوی نقل مکان کرد و به Tri-Cities Blackhawks تغییر نام داد. ریشه های تیم آتلانتا هاوکس کنونی به این تیم بازمی گردد.
هفت ماه قبل از اینکه جکی رابینسن (نخستین ورزشکار ساهپوست حرفه ای آمریکا) اولین بازی خود را برای تیم بیسبال بروکلین داجرز انجام دهد، فریس با به خدمت گرفتن William “Pop” Gates که اولین بازی خود برای تیم بلک هاوکس را در اکتبر ۱۹۴۶ انجام داد، به پایه گذاری تلفیق نژادی در بسکتبال حرفه ای کمک کرد. گیتس و William “Dolly” King نخستین آفریقایی-آمریکایی هایی بودند که در لیگ بسکتبال NBL بازی کردند.
در کتاب Pioneers of the Hardwood: Indiana and the Birth of Professional Basketball از گیتس نقل قول شده است: “وقتی لیو فریس اومد پیش من، مثل موهبتی بود که از سمت خدا فرستاده شده بود. این که من به عنوان یکی از دو سیاهپوست لیگ NBL، توسط این لیگ پذیرفته شده بودم، نقطه برجسته ای در دوران حرفه ایم بود.”
فریس در سال ۱۹۴۸ زمانی که ۳۱ سال داشت، به سمت معاون ریاست لیگ NBL رسید و کمی بعدتر، سهم خود از تیم بلک‌هاوکس را به کرنر فروخت. فریس در سِمَت جدید خود، چهار بازیکن از پنج بازیکن شروع کننده تیم کنتاکی را که آن سال قهرمان دانشگاه ها شده بود، متقاعد کرد به لیگ NBL بپیوندند. این یک قرارداد انقلابی بود که به بازیکنان اجازه داد یک تیم جدید با نام Indianapolis Olympians با مالکیت خودشان در لیگ NBL تاسیس کنند. به دلیل همین قرارداد، یک ماه بعد لیگ NBL مجبور شد با رقیب خود یعنی BAA برای ادغام شدن وارد مذاکره شود که منجر به شکل گیری لیگ NBA در سوم آگست ۱۹۴۹ شد.
پس از ادغام دو لیگ، فریس مدیرکل تیم سیراکیوس نشنال (سیکسرز فعلی) شد و در کنار مالک تیم، دنی بایسون، به ساخت تیمی که در سال ۱۹۵۵ قهرمان NBA شد کمک کرد. فریس تیمی سرعتی ساخت و از بازیکنان می خواست تاکتیک ها را اجرا کنند اما بدون وجود زمان مالکیت در بازی که فریس از حامیان آن بود، امکان پذیر نبود. به گفته جک اندروز که یک نویسنده بسکتبال قدیمی است، فریس فرمول هایی را که برای زمان مالکیت در ذهنش بود با شتاب روی یک دستمال می نوشت.
فریس که عاشق ریاضیات بود، زمان یک بازی ۴۸ دقیقه ای به ثانیه (۲۸۸۰ ثانیه) را بر تعداد متوسط شوت هایی که در یک بازی اقدام می شد (۱۲۰ شوت) تقسیم کرد تا به زمان ۲۴ ثانیه برای هر مالکیت دست یابد. در حالی که اعتبار ابداع زمان مالکیت بسکتبال اغلب به پای فریس و بایسون نوشته می شود، اما این فریس بود که در جریان یک از مهمانی های تیم آن را مطرح کرد.
به گفته شان کرست که از روزنامه نگاران روزنامه Post-Standard است، اعتبار ابداع زمان مالکیت در بسکتبال کاملا به فریس تعلق دارد و هیچ شکی در این مورد نیست.
بنای یادبود زمان مالکیت
زمان مالکیت اولین بار در ۳۰ اکتبر ۱۹۵۴ و در بازی تیم های راچستر رویالز و بوستون سلتیکس که با برتری ۹۸ بر ۹۵ رویالز پایان یافت، مورد استفاده قرار گرفت. در طول فصل اول استفاده از قانون زمان مالکیت، میانگین امتیاز تیم ها از ۷۹٫۵ امتیاز به ۹۳٫۱ امتیاز افزایش یافت. اضافه شدن زمان مالکیت باعث شد لیگ NBA در بین بسیاری از مربیان، بازیکنان و مسئولان اجرایی کمی محبوب شود. در سال ۲۰۰۵ یک بنای یادبود زمان مالکیت در میدان Armory سیراکیوز ساخته شد که اعتبار ابداع فرمول ۲۴ ثانیه مالکیت را متعلق به فریس و بایسن می داند.
خروج ناگهانی فریس از تیم نشنالز در سال ۱۹۵۵ و منفی نگری کسانی که او با آنها کار می کرد شاید یکی از دلایلی باشد که او وارد تالار مشاهیر بسکتبال نی‌اسمیت نشده است.
فریس در سال ۱۹۹۳ در سن ۷۶ سالگی بر اثر بیماری هانتینگتن درگذشت. همسر و دختر او در اواخر دوران زندگی اش، تلاش زیادی برای به رسمیت شناخته شدن او به عنوان ابداع کننده زمان مالکیت ۲۴ ثانیه انجام دادند.
کریستین فیگوروا دستاوردهای دائی مادر خود را در رسانه های اجتماعی مطرح کرد و داستان های قدیمی و عکس های آن دوران را جمع آوری کرد تا یاد او را زنده نگه دارد.
جالب بود. تا حالا اسم این فرد رو نشنیده بودم و اینکه زمان مالکیت چگونه اختراع شد.
تشکر میکنم از زحمت ارائه این مطلب